Malatya, zengin tarihi ve benzersiz coğrafyasıyla öne çıkan bir şehirdir. İpek ve Kral Yolları gibi önemli tarihî yolların kavşağında bulunan bu şehir, binlerce yıl boyunca çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Malatya'nın kökleri Neolitik Çağ'a kadar uzanmaktadır.
MALATYA'NIN TARİHÎ SERÜVENİ
Malatya, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alır ve 812 bin 580 kişilik nüfusuyla Türkiye'nin en kalabalık 28. ili konumundadır. Malatya iline bağlı 13 ilçe ve belediye bulunurken, nüfusun büyük bir kısmı Eski Malatya'da ve Yeşilyurt'ta yoğunlaşmıştır. Geri kalan nüfus ise ilin diğer 11 ilçesine dağılmıştır ve toplamda 717 mahalle bulunmaktadır.
Malatya'nın ismi tarih boyunca farklı dönemlerde farklı şekillerde kaydedilmiştir. Hitit tabletlerinde "Maldia" olarak geçen şehrin ismi, Hitit dilinde "bal" anlamına gelen "melid" kelimesinden türetilmiştir. Malatya, tarihsel olarak "bal ülkesi" olarak anılmıştır. Zaman içinde birçok uygarlık Malatya'ya hükmetmiş ve şehrin ismi değişmiştir. Ancak Türklerin şehri ele geçirmesiyle, isim bugünkü "Malatya" halini almıştır.
ZENGİN TARİH VE KÜLTÜREL MİRAS
Malatya'nın tarihine baktığımızda, MÖ 7000'li yıllara kadar uzanan bir yerleşim tarihiyle karşılaşırız. Hititler, Asurlular, Urartular, Medler, Persler, Büyük İskender İmparatorluğu, Kapadokya Krallığı, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Anadolu Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu, Timur Devleti ve Dulkadiroğulları gibi pek çok medeniyet bu topraklarda hüküm sürmüştür. Özellikle önemli ticaret yollarının üzerinde yer aldığı için Malatya, tarih boyunca çeşitli devletler arasındaki çekişmelere sahne olmuştur.
Malatya, tarihî izlerle dolu birçok höyüğe ev sahipliği yapmaktadır. Cafer Höyük'te yapılan kazılarda Neolitik Dönem'den Bizans Dönemi'ne kadar kalıntılar bulunmuştur. Arslantepe ise MÖ 5000'li yıllardan İslam dönemine kadar kullanılan bir yerleşim yeri olarak ortaya çıkmıştır.
CUMHURİYET DÖNEMİ VE MALATYA
Cumhuriyet döneminde 20 Nisan 1924'te il ilan edilen Malatya, Türkiye'nin önemli devlet adamlarından İsmet İnönü ve Turgut Özal'ın memleketi olarak bilinir. İnönü Üniversitesi gibi önemli eğitim kurumlarına ev sahipliği yaparak gençlere yükseköğrenim imkânı sunar.
MALATYA'NIN EKONOMİSİ VE KAYISI ÜRETİMİ
Malatya, Doğu Anadolu Bölgesi'nin ekonomik açıdan en gelişmiş şehirlerinden biridir. Şehrin ekonomisi, dünya çapında tanınmış bir ürün olan kayısıya dayanır. Malatya, dünyanın en büyük kayısı üreticilerinden biridir. Kayısı üretimi, şehirde birçok kişiye istihdam sağlar. Dünya kayısı ihtiyacının büyük bir kısmı Malatya'dan karşılanır.
Malatya aynı zamanda Türkiye'nin taze kayısı ihtiyacının yarısını karşılar. Bu nedenle Malatya kayısısı, Türkiye'nin tek akredite edilen meyvesi olarak özel bir konuma sahiptir. 2011'de kurulan Kayısı Akreditasyon Kurumu, kayısı üretimi ve ticaret standartlarını belirler ve bu sayede üretilen kayısının kalitesini her zaman yüksek tutar.
Kuru kayısı, reçel, pekmez gibi ürünlerle Malatya'nın kültüründe de önemli bir rol oynar. Bu ürünler, şehirde birçok noktada satılmaktadır.
MALATYA'NIN GELECEĞİ
Malatya, tarihî mirası, zengin kültürü ve ekonomik potansiyeli ile gelecekte de önemli bir rol oynamaya devam edecektir. Ziyaretçilerini benzersiz bir deneyimle karşılamaya hazır olan Malatya, tarih ve doğanın güzelliklerini bir araya getirir.
MALATYA İLÇELERİ VE NÜFUSU
Malatya: 812.580
Akçadağ: 27.872
Arapgir: 9.964
Arguvan: 6.869
Battalgazi: 307.478
Darende: 24.588
Doğanşehir: 37.697
Doğanyol: 3.705
Hekimhan: 15.706
Kale: 5.571
Kuluncak: 7.000
Pütürge: 12.492
Yazıhan: 11.984
Yeşilyurt: 341.654
Malatya'nın en zengin ve elit ilçesini değerlendirmek tamamen genel bir bakış açısıyla yapılmakta olup, zenginlik kavramı farklı yönlerden de değerlendirilebilmektedir. Farklı kriterlerin kullanıldığı değerlendirmelerde diğer bölgeler de zenginlik açısından öne çıkabilir. Dolayısıyla "en zengin" alanların belirlenmesine tek bir doğru cevap vermek mümkün değil.