UZAYDA SÜRDÜRÜLEBİLİR BESLENMEYE YENİ BİR BOYUT
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), insanlığın uzay yolculuklarında karşılaştığı temel sorunlardan biri olan gıda temininde çığır açan bir başarıya imza attı. Astronotlar için uzayda sürdürülebilir beslenme sağlayacak hücre bazlı gıda üretimi, yapılan testlerle başarıya ulaştı. Bu gelişmeyle birlikte, artık yemekler doğrudan uzayda, 3D yazıcılarla üretilebilecek.
GÜNLÜK 25 BİN DOLARLIK MALİYET TARİHE KARIŞIYOR
Mevcut durumda bir astronotun günlük gıda ihtiyacını karşılamak, yaklaşık 25 bin dolarlık bir harcamayı gerektiriyor. ESA’nın desteklediği bu yenilikçi teknoloji sayesinde, yiyecekler uzaya taşınmak yerine orada üretilecek. Böylece hem maliyetler düşecek hem de lojistik süreçler önemli ölçüde hafifleyecek.
BİLİM VE TEKNOLOJİ EL ELE: FRONTIER SPACE VE IMPERIAL COLLEGE ORTAKLIĞI
İngiltere merkezli Frontier Space şirketi ile Imperial College London’ın birlikte yürüttüğü araştırmalarda; protein, karbonhidrat ve yağ gibi temel besin bileşenleri, hücre kültürleri yoluyla üretildi. Bu içerikler, daha sonra klasik yemek formuna dönüştürülerek tüketilebilir hale getirildi. Bu yöntem, 3D yazıcılarla hazırlanan yemeklerin uzayda rutin hale gelmesinin de önünü açıyor.
BİLİM KURGU GERÇEĞE DÖNÜŞÜYOR: 3D YAZICIDAN BİFTEK
Projenin baş araştırmacılarından Dr. Aqeel Shamsul, gelecekte astronotların yalnızca bir komutla biftek veya benzeri yemekleri 3D yazıcıdan çıkarabileceğini belirtti. “Bu artık sadece bir fikir değil, uygulanabilir bir gerçeklik” diyen Shamsul, uzay yolculuklarının artık daha yaşanabilir hale geleceğini vurguladı.
MİNİ BİYOREAKTÖR UZAYDA TEST EDİLDİ
Geliştirilen gıdalar, ilk olarak genetik olarak değiştirilmiş maya ile üretilerek küçük ölçekli bir biyoreaktörde test edildi. Bu biyoreaktörün mini versiyonu, SpaceX’in Falcon 9 roketi ile yörüngeye gönderildi. Gıda örnekleri uzaydaki kısa görevlerinin ardından Dünya’ya geri getirilerek detaylı analizlere tabi tutulacak.
İLK ASTRONOTTAN YEMEKLERE TAM NOT
Tat testleri için geliştirilen örnek menüler, Imperial College’ın şefi Jakub Radzikowski tarafından hazırlandı. İngiltere’nin ilk kadın astronotu Helen Sharman, şefin hazırladığı Çin mantısını tattıktan sonra, “Son derece lezzetli. Uzayda böyle bir yemek yemek isterdim” diyerek beğenisini dile getirdi.
ASTRONOT SAĞLIĞI İÇİN YENİ BİR UMUT
Uzay görevlerinde sıkça görülen kemik kaybı, kas erimesi ve hormonal bozukluklara karşı, laboratuvar ortamında üretilen bu zengin içerikli gıdalar umut vadediyor. Tanıdık tatların varlığı, sadece fiziksel değil, psikolojik açıdan da astronotların motivasyonunu yükseltecek nitelikte.